Trong bài viết này, mình sẽ review cuốn Hơi thở con sen của tác giả Phùng Thái Học (hay còn được biết đến với bút danh Chủ Quán Trà Đá), được coi là cẩm nang cho những ai đang làm con sen liên quan đến content.

Đôi nét về tác giả sách Hơi thở con sen - Phùng Thái Học

Mình biết đến tác giả đầu tiên qua nhóm Tâm Sự Con Sen mà bạn làm founder. Đây là một trong những cộng đồng chuyên môn lớn nhất trong lĩnh vực content với gần 450k thành viên tính đến thời điểm hiện tại. Và tất nhiên, người sáng lập ra nó cũng là một chuyên gia thực sự trong làng content.

Mình bị ấn tượng bởi những status ngắn gọn và hài hước, những bài viết mang tính chuyên môn cao được viết với văn phong vô cùng đơn giản và dễ hiểu. Nên khi bạn ra sách Hơi thở con sen dạy về content cái là mình đặt sách ngay lập tức không nghĩ ngợi gì luôn.

Phùng Thái Học hay còn được biết đến với bút danh Chủ Quán Trà Đá

Cuốn sách Hơi thở con sen giống như một cốc trà đá đậm vị, tuy nhiên lại rất dễ uống. Cuốn sách xoay quanh chủ đề chính về lĩnh vực Content, và được chia thành hai phần chính: phần "Học nghề" và phần "Làm nghề".

Trong phần đầu, tác giả cung cấp những kiến thức cơ bản và kỹ năng cần thiết để trở thành một nhà sáng tạo nội dung chuyên nghiệp. Trong khi đó, phần thứ hai tập trung vào việc áp dụng những kiến thức đã học vào thực tế và phát triển nghề nghiệp của bản thân.

Với những kỳ vọng ban đầu của mình, mình thực sự cảm thấy cuốn sách này đã đáp ứng được tất cả các mong đợi của mình. Và nếu bạn đang quan tâm đến lĩnh vực content, mình rất khuyến khích bạn đọc cuốn sách này.

Nửa đầu cuốn sách - Học nghề con sen

Cuốn sách Hơi thở con sen được thiết kế rất chi là thú vị, gồm 2 nửa lộn ngược, một nửa có tên là “Học nghề”, tập trung vào khía cạnh con người, viết về những tư duy Marketing mà một người làm Content cần biết. Mình sẽ nói qua về nửa đầu tiên trước nhé.

Nửa đầu cuốn sách tập trung vào khía cạnh con người

Thế giới này rộng lớn lắm, content cũng vậy

Tác giả đưa ra một cái nhìn đủ sâu về khái niệm content. Content hiểu một cách đơn giản là: "bất cứ thứ gì có thể truyền tải suy nghĩ và cảm nhận đến một đối tượng với mục tiêu cụ thể". Và thế giới của content rộng lớn đến nỗi, chỉ riêng tiêu chí phân loại thôi cũng đã có đến 8 cái gạch đầu dòng.

Việc hiểu 8 cách phân loại này sẽ giúp chúng ta có một cái nhìn đủ rộng, để từ đó bắt đầu hành trình vào nghề một cách nhanh nhất. Ngoài ra, đây cũng là cách để tránh được cạm bẫy liên quan đến nhận thức, cản trở quá trình học hỏi và phát triển của mình sau này.

Năng lực nhận thức tư duy, cái quyết định hơi thở sexy của một con sen

Tiếp đó, tác giả phân tích chi tiết về sự hình thành và phát triển nhu cầu của khách hàng, để chúng ta, những con sen, có thể nhận thức được đối tượng của mình đang nằm trong nhóm nhu cầu nào:

• Lạnh - Chưa có nhu cầu

• Ấm - Đang tìm kiếm thương hiệu hoặc giải pháp

• Nóng - Thiếu động lực để ra quyết định

Từ đó đưa ra được những thông điệp phù hợp.

Và con sen cũng luôn phải nhận thức trong đầu về vị thế của mình, đó là "luôn biết cách nói thứ mình muốn theo cách người khác muốn nghe".

Điều này liên quan trực tiếp đến hai khía cạnh: tính năng và lợi ích. Trong khi “tính năng” gắn liền với sản phẩm thì “lợi ích” lại gắn với khách hàng và nhu cầu thực sự của họ.

Con sen phải có năng lực nhận thức đối tượng thuộc nhóm nhu cầu nào

Sáng tạo nội dung - Từ nghiên cứu đến thực hành

Nghiên cứu tiền sáng tạo ở đây là nghiên cứu về thông tin sản phẩm dưới đa dạng góc nhìn, là nghiên cứu khách hàng.

Sau đó là xây dựng đề bài.

Cuối cùng là sử dụng mô hình AIDA để sáng tạo và hoàn thiện nội dung, bổ sung thêm 2 nguyên tắc chủ chốt cho việc sáng tạo, đó là: nguyên tắc tập trung và nguyên tắc số lượng.

Cùng với đó, phương pháp phân phối và đo lường hiệu quả, hay tính thống nhất của Traffic và Content cũng được đề cập.

Insight - Thấu hiểu và thấu cảm

Chương cuối cùng được dành riêng để nói về khái niệm này, đủ để hiểu nó quan trọng như thế nào với một con sen.

Đi từ cách hiểu đơn giản "Insight là những suy nghĩ và mong muốn ẩn sâu của mỗi con người", đến phân loại insight thành 3 dạng chính, sau đó gợi ý một số nguồn để tìm kiếm, tìm xong rồi thì khai thác ra làm sao.

Nửa sau cuốn sách - Làm nghề content

Nửa còn lại có tên là "Làm nghề", tập trung vào khía cạnh ngành, chia sẻ những kinh nghiệm giúp bạn sống tốt với nghề Content. Nội dung nửa sau của cuốn sách Hơi thở con sen có thể tóm gọn lại như sau:

Nửa sau cuốn sách tập trung vào khia cạnh ngành

Cách mọi thứ bắt đầu và tầm quan trọng của content

Chương đầu nói về hành trình của chính tác giả, một người không hề có một xuất phát bài bản, không hề có người dẫn dắt, nhưng bằng kỹ năng tự học, bạn vẫn có thể sống tốt với nghề. Bạn chia sẻ:

Bất cứ cơ hội nghề nghiệp nào cũng đáng quý, miễn là bạn biết chắt chiu và tận dụng. Khi mới bắt đầu, đừng để tâm quá về tiền, hãy chớp lấy mọi cơ hội để được làm việc. Tự học là việc tối quan trọng, ko chỉ trong nghề content mà trong bất cứ nghề nào.

Tiếp theo đó, tác giả cho thấy sự lên ngôi của content là một điều tất yếu, là xu hướng lâu dài mà không ai có thể đứng ngoài. Dù muốn tiến xa ở bất cứ vị trí nào trong Digital Marketing, kiến thức content vẫn là thứ chúng ta phải nắm chắc.

Cách để bắt đầu một sự nghiệp - Định vị bản thân

Vì thế giới content quá rộng lớn để có thể thành thạo được tất cả, hành trình trở thành chuyên gia content cũng thật mơ hồ và xa xăm, cho nên mỗi người hãy chọn lấy 1 định vị cho bản thân, bằng cách phối hợp 8 tiêu chí phân loại content.

Để minh họa cho điều này có một câu nói rất hay của huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long: "Tôi không sợ người luyện tập 10.000 cú đá chỉ một lần, mà chỉ sợ người thực hành cú đá 10.000 lần". Định vị này cũng chính là mục tiêu để chúng ta học và làm cho thật giỏi.

Mỗi người hãy chọn cho mình một định vị bản thân

Chọn một cú đá vừa miếng, sau đó dần dần từ gà mờ trở thành chuyên gia

Dựa vào các tiêu chí như dung lượng nhu cầu và độ khó của phân khúc, xu hướng phát triển của từ khóa, và đôi khi là duyên số, chúng ta sẽ chọn một cú đá vừa miếng để bắt đầu.

Tiếp đó, bạn sẽ dần dần luyện tập sao cho thành thạo, tức có khả năng làm tốt công việc của mình dựa trên hiểu bản chất vấn đề.

Cuối cùng mới là phát triển lên thành chuyên gia, tức có khả năng đóng gói công việc của mình thành quy trình, kèm thêm lượng kiến thức bao quát đủ sâu đủ rộng.

Ba năm là khoảng thời gian trung bình đủ dài để bạn tìm tòi học hỏi trong 1 lĩnh vực ở 1 cấp độ cụ thể. Hãy tự chọn cho mình 1 cột mốc thời gian để phát triển lên 1 cấp độ mới trong công việc.

Tăng tốc và về đích

Để tích lũy kiến thức một cách hiệu quả nhất, bạn hãy luôn có thói quen phân loại kiến thức theo 3 dạng nhé:

• Kiến thức để làm thì lưu trữ cẩn thận, phục vụ việc tra cứu

• Kiến thức để tư duy thì đào sâu suy nghĩ, hiểu về bản chất, ghi nhớ lâu dài

• Kiến thức để chém gió thì chịu khó mang ra bàn luận để mở mang đầu óc

Bên cạnh đó, hãy luôn chủ động sắp xếp và hệ thống lại kiến thức theo 4 tiêu chí:

• Có định nghĩa, khái niệm

• Được sắp xếp và phân loại

• Có bối cảnh, điều kiện

• Trình bày thành quy trình

Và để đào sâu, nắm bắt và ghi nhớ những kiến thức này, theo tác giả Phùng Thái Học, chia sẻ là phương pháp tốt nhất.

Chia sẻ là phương pháp tốt nhất để nắm bắt và ghi nhớ kiến thức

Trên thực tế, người làm nghề content có rất nhiều hướng pháp triển, như là:

• Phát triển lên marketing tổng thể hoặc chuyển sang các lĩnh vực khác trong marketing

• Trở thành chuyên gia về content trong client hoặc agency

• Trở thành một freelancer

• Coi content như là một công cụ để kinh doanh, làm MMO, làm content creator

Cuối cùng, muốn bán thân sao cho được giá, con sen còn cần phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm mình tạo ra, chuyên nghiệp hoá các dịch vụ đi kèm và xây dựng thương hiệu cá nhân mạnh.

Một số điều khác mà mình thích ở cuốn sách Hơi thở con sen

• Cuối chương nào cũng có phần Tóm lược, tóm tắt lại các ý chính của cả chương, vô cùng dễ nhớ.

• Tuy là cuốn sách mang tính chuyên môn nhưng được viết vô cùng đơn giản, kể cả cho những người trái ngành không có nền tảng gì như mình cũng hiểu được.

• Và cuối cùng là từ thiết kế bìa ngoài đến trình bày nội dung bên trong đều đẹp mắt và rõ ràng.

Cá nhân mình thấy đây là một cuốn sách cực kỳ đáng sở hữu cho những người mới bước chân vào nghề content (ngay cả người đã làm một thời gian cần hệ thống lại kiến thức). Nếu phải đánh giá, mình xin được đánh giá: 5/5*.

Bạn có thể đặt sách tại đây nha:

• Shopee

• Tiki

• Lazada

Nếu bạn đã từng đọc cuốn sách này rồi thì hãy để lại cảm nhận bên dưới nhé!